P20.1. Usprawnianie funkcjonowania osób z chorobą Alzheimera

Aneta Domagała, Edyta Długosz-Mazur

W wystąpieniu przedstawione zostaną sposoby usprawniania funkcjonowania osób chorych w kontakcie z otoczeniem, na podstawie doświadczeń w pracy z chorymi w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z chorobą Alzheimera i zaburzeniami pokrewnymi w Lublinie.

W rozwiązaniach praktycznych w dotychczas opracowanych autorskich materiałach pomocniczych pierwszoplanowo dokonano strukturyzacji tematycznej odpowiadającej osobistej perspektywie temporalnej chorego (zeszyty „Teraz i dawniej”), z uwzględnieniem środków pomocniczych służących rachubie czasu i stanowiących o jego swoistym zmaterializowaniu (zeszyt „Mój kalendarz”). Podjęto tym samym próbę łagodzenia problemów związanych z dezorientacją w czasie i załamaniem osobistej perspektywy temporalnej, poprzez zgromadzenie, uporządkowanie i utrwalenie w zeszytach informacji najważniejszych dla pacjenta, a tym samym stworzenie możliwości bezpośredniego wglądu i przypominania sobie faktów, dla potrzeb własnych oraz dla potrzeb kontaktów z innymi ludźmi. Zeszyty umożliwiają przeprowadzenie cyklu zajęć zogniskowanych wokół osoby chorego („Moje życie teraz”, „Moje życie dawniej”), obejmujących tematy mu najbliższe, angażujących go emocjonalnie. Stymulacja tego rodzaju aktywności pacjenta, jako dopełnienie działań podejmowanych w ramach terapii zajęciowej, ma przeciwdziałać zamykaniu się chorego w jego własnym świecie i zapobiegać desocjalizacji. Rozmowy tematyczne dotyczące ulubionych zajęć, miejsc czy upodobań, aktywizują chorego w grupie osób o podobnym stopniu zaawansowania choroby.

P20.2. Terapia zajęciowa jako jedna z form pracy z osobami chorymi na chorobę Alzheimera

Joanna Kurowska, Krystyna Grzybicka

Terapia zajęciowa - to usprawnianie fizyczne i psychiczne poprzez zastosowanie celowych i planowanych zajęć typu manualnego i intelektualnego, mających na celu maksymalny rozwój umiejętności. Zajęcia dobierane są w taki sposób, by ich wykonywanie usprawniało uszkodzoną czynność organizmu i oddziaływało pozytywnie na stan psychiczny osoby poddanej terapii. Terapia zajęciowa jest działaniem wielokierunkowym, opartym na wykorzystaniu w każdym człowieku potencjału rozwojowego, niezależnie od stopnia niepełnosprawności. Tak więc daje ona każdemu podopiecznemu szansę wyrażenia siebie (w dostępnej i indywidualnej formie określonej jego wewnętrznymi i zewnętrznymi predyspozycjami.) Nadrzędnym celem terapii z. jest przywrócenie podopiecznemu zdolności do nawiązywania kontaktów oraz umiejętności współżycia z innymi ludźmi i dostosowania się do środowiska, w którym żyje.

ETAPY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

1. Wstępna diagnoza terapeutyczna.
2. Określenie celów terapii zajęciowej
3. Dobór metod i technik terapii zajęciowej
4. Planowanie terapii zajęciowej
5. Końcowy etap - to ocena efektów terapii zajęciowej.

PROPONOWANE FORMY I METODY TERAPII ZAJĘCIOWEJ

1. Zajęcia plastyczne
2. Zajęcia umysłowe
3. Zajęcia manualne
4. Biblioterapia
5. Muzykoterapia
6. Ergoterapia
7. Trening rzeczywistości
8. Gry i zabawy
9. Silwoterapia
10. Projekcje filmów
11. Spotkania okolicznościowe.

Prezentacja filmu z zajęć prowadzonych w grupie osób z chorobą Alzheimera.

P20.3. Terapia zajęciowa

Jadwiga Krudysz–Starzec, Barbara Stafiej

I. Cele terapii zajęciowej:

• zachowanie sprawności psychofizycznej u chorego w jak najdłuższym okresie,
• wypełnienie długiego dnia, gdy chory przestaje uczestniczyć w życiu społecznym i zawodowym.

II. Przykłady dobrej praktyki:

• w warunkach domowych,
• w Domu Dziennego Pobytu,
• działalność integracyjno – rehabilitacyjna (wyjazdy terapeutyczne, turnusy rehabilitacyjne),
• w zakładzie opieki długoterminowej.

III. Współpraca przy realizacji terapii zajęciowej:

• wolontariat (studenci, rehabilitanci, terapeuta zajęciowy, członkowie rodzin),
• instytucje zajmujące się udzielaniem wsparcia dla osób niepełnosprawnych (PCPR, MOPS, PFRON, Podkarpackie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera),

IV. Efekty terapii zajęciowej:

• przedłużenie sprawności psychofizycznej chorego,
• odnajdywanie śladów pamięciowych w działaniach manualnych – odnowienie zasobów pamięciowych,
• umożliwienie samorealizacji, „zabicie” nudy,
• ułatwianie wzajemnych relacji między chorymi oraz utrwalenie więzi chorego z opiekunem, jak również integracja członków PSPOzChA,

odciążenie opiekuna - danie czasu na odpoczynek.